Rianne leest: ‘Legati da un filo’ van Emilia Cinzia Perri

‘Un amico è qualcuno con cui puoi essere te stesso. Con lui puoi parlare di qualsiasi argomento, perché un amico non ti giudica, e a tua volta lo ascolti senza giudicarlo.’

[‘Een vriend is iemand bij wie je jezelf kunt zijn. Met een vriend kun je overal over praten, omdat een vriend je niet veroordeelt. En op jouw beurt luister je zonder oordelen naar je vriend.’

Emilia Cinzia Perri heeft al aardig wat publicaties op haar naam staan. Ze verwerkt alles wat ze meemaakt graag in stripverhalen en boeken. Haar kinderboek (11+) Legati da un filo [Door een draad verbonden] heeft in 2021 de Premio Il Battello a Vapore gewonnen. Deze prijs is in het leven geroepen door het kinderboekenfonds van uitgeverij Edizioni Piemme, om kinderboeken van nog redelijk onbekende Italiaanse schrijvers voor het voetlicht te brengen en om deze schrijvers te helpen debuteren.

Jezelf durven zijn

Legati da un filo speelt in het begin van de twintigste eeuw in een klein dorpje in de Amerikaanse staat Louisiana. De elfjarige Fred heeft rood haar en is dol op naaien en borduren. Hij heeft deze handwerkkunsten geleerd van zijn moeder en opa. Alleen durft Fred er niet mee te koop te lopen, omdat handwerk sinds jaar en dag als ‘vrouwenwerk’ gezien wordt. 

Fred is zo bang voor het oordeel van anderen, dat hij aanvankelijk ook zijn vriendschap met Nick geheim probeert te houden. Nick is nieuw in de klas, dol op lezen en heel goed in leren. Dan komt Diana zijn leven in. Ze is het opgewekte nichtje van zijn buren. Ze valt buiten de boot in het dorp, omdat ze niet wit is. Maar haar kan het niets schelen. Dankzij Diana leert Fred wat respect voor jezelf en voor anderen betekent, en wat echte vriendschap is.

Mooie levenslessen

Via de oom van Fred, een fervent reiziger, deelt Emilia Cinzia Perri een aantal mooie levenslessen. Zoals de les over vriendschap waar deze beschrijving mee begint. En de tekst op de achterkant van het boek:

‘Fred, non importa che tu sia un maschio o una femmina, puoi fare quello che vuoi, se non reca danno agli altri. L’importante è che tu sia felice.’

[‘Fred, het maakt niet uit of je een jongen of meisje bent. Je kunt doen wat je wilt, zo lang je anderen daarmee geen pijn doet. Het belangrijkst is dat je gelukkig bent.’]

Een belangrijke boodschap voor elk kind, en ook voor elke volwassene. Wees wie je bent.

Eenvoudig en soms frustrerend

Het boek is in eenvoudige taal geschreven, passend bij de doelgroep. De verhaallijnen zijn duidelijk en het is eenvoudig om met de personages mee te leven, omdat ze zo herkenbaar zijn. Zelfs de ‘slechteriken’ in het verhaal wekken soms empathie op.

De frustratie komt vooral door de tijdsgeest. Soms vergeet je even dat het boek in het begin van de twintigste eeuw speelt en dat de maatschappij toen heel anders in elkaar zat dan nu, honderd jaar later. Hoewel het misschien nog frustrerender is dat sommige zienswijzen helaas bitter weinig veranderd zijn.

Legati da un filo is een fijn kinderboek over jezelf durven en mogen zijn. Zo’n boek waar er nooit te veel van kunnen zijn.

Legati da un filo – Emilia Cinzia Perri
Piemme, 2022

 

Rianne leest: ‘La casa viola’ van Marco Erba

‘Non voglio una vita perfetta, voglio una vita felice. Non c’è felicità senza ricordo, senza amore. Non c’è felicità senza dolore.’

[‘Ik wil geen perfect leven, ik wil een gelukkig leven. Geluk bestaat niet zonder herinneringen, zonder liefde. Geluk bestaat niet zonder pijn.’]

Na veel boeken voor jongeren, heeft een van mijn favoriete Italiaanse schrijvers weer een boek geschreven voor kinderen vanaf 8 jaar. La casa viola [Het paarse huis] is een redelijk dun boek, zo’n 160 bladzijden, maar niet minder indrukwekkend dan de andere boeken van Marco Erba. Het verhaal bevat alle thema’s die ik inmiddels als echte Erba-thema’s ben gaan zien: zelfreflectie, vergiffenis, mededogen en acceptatie. En dat allemaal in een spannend jasje gegoten dat zeer goed aansluit op de belevingswereld van kinderen.

Een perfect leven

Clelia heeft een perfect leven en een stralende toekomst voor zich. Ze is de ster van het meisjesvoetbalteam, haar ouders geven haar alles waar ze maar om vraagt, ze heeft de liefste hond van de wereld, ze woont in het beste dorp en de jongen waar ze een oogje op heeft, vindt haar ook leuk. Toch knaagt er af en toe iets, al weet ze niet precies wat. En ze wordt op onverklaarbare wijze aangetrokken door het paarse huis. Niemand komt ooit bij dat huis in de buurt, want het spookt er. Toch lijkt ze er niet weg te kunnen blijven. Zelfs niet als ze rare visoenen krijgt van een leven dat op het hare lijkt, maar waarin soms verdrietige dingen gebeuren. 

Spanning en belangrijke vragen

De titel en korte plotbeschrijving op de achterflap waren intrigerend genoeg om dit boek meteen te kopen. En dat komt echt niet alleen doordat paars (viola) mijn lievelingskleur is! Ik was benieuwd naar welke rol het paarse huis zou spelen in Clelia’s perfecte leven. Al gelijk in de eerste hoofdstukken ontdek je dat het paarse huis een soort toegang is tot het andere, minder perfecte maar wellicht authentiekere leven dat Clelia zou kunnen leiden. Waar je als lezer eerst ook een beetje bang bent voor dat dreigende huis, hoop je uiteindelijk dat Clelia er binnen gaat. Je wil namelijk dolgraag weten hoe dat andere leven er dan uit ziet. Bovendien wordt Clelia’s leven in Margerita juist door die perfectie steeds enger. 

Ondanks dat ik niet per se meer tot de doelgroep behoor (ik ben 35+ en niet 8+), kon ik dit boek niet wegleggen. Marco Erba behandelt thema’s die in elke leeftijdsgroep spelen en belangrijk zijn. En hij beschrijft ze op zo’n manier, dat je ook als volwassene aan het denken wordt gezet over wat er beter is: een perfect leven of een authentiek bestaan. 

La casa viola – Marco Erba, Ancora, 2022.

Rianne leest: ‘Quando mi riconoscerai’ van Marco Erba

‘Se avessimo tutto il coraggio di fare i diversi, forse le cose andrebbero meglio.’

[‘Als we allemaal dapper genoeg waren om anders te zijn, zou het nu misschien beter gaan.’]

Na La città d’argento was ik erg benieuwd naar wat Marco Erba nog meer geschreven had en of me dat net zo zou raken als dit prachtige boek. Dus kocht ik Quando mi riconoscerai [Wanneer je me herkent], uitgebracht in 2018. En hoewel de voorkant niet echt vernieuwend is (er zijn best veel jongerenboeken met een roodharig meisje op de voorkant, zoals bijvoorbeeld de boeken van Enrico Galiano over Gioia) is het verhaal dat wel.

Een klein Italiaans dorp

Niet alleen Italo, Rodolfo, Camilla en Enea staan centraal in dit verhaal dat 50 jaar omspant, maar ook het dorp Castenate. Castenate is een niet bestaand dorp in Noord-Italië, maar is natuurlijk gebaseerd op talloze bestaande Italiaanse dorpen. 

Net als in vrijwel heel Italië staan in 1935 de fascisten er aan het roer. De lokale afdeling wordt gerund door capo Giorgio Fontana. Hoewel er genoeg dorpelingen zijn die het niet eens zijn met de fascisten, komt er niemand echt in opstand. Iedereen houdt het hoofd gebogen en gaat door met leven. Maar dan sluit Mussolini een pact met Hitler en wordt Italië de oorlog in gesleurd. En hoewel ze in Castenate niet aan de frontlinie zitten, zijn ook hier de gevolgen goed voelbaar. De jonge mannen worden opgeroepen voor het leger, sommige duiken onder en andere geven gehoor aan de oproep. Fontana en zijn mannen drukken elke vorm van opstand gewelddadig de kop in. Als het einde van de oorlog nadert en een nederlaag voor de fascisten niet meer af te wenden lijkt, worden de opstandige geluiden in het dorp sterker. Een groep jonge mannen, de partizanen, maakt plannen om het fascistisch regime in het dorp omver te werpen, met grote gevolgen. En ook in de decennia na de oorlog werkt de strijd tussen de fascisten en de partizanen nog lang na in Castenate. 

Twee tijden, één verhaal

Net als in Città d’argento beschrijft Marco Erba ook in Quando mi riconoscerai twee verhalen, één in het verleden en één in het heden, die elkaar uiteindelijk kruisen. Of eigenlijk loopt het verhaal van de tweeling Italo en Rodolfo, dat in 1935 begint, door tot in 2010. Het verhaal van Enea en Camillia begint in 1987 en kruist in 1998 dat van de tweelingbroers.

Rodolfo en Italo zijn een eeneiige tweeling en lijken dus sprekend op elkaar, ze hebben zelfs dezelfde hartvormige moedervlek op hun rechterhand. Maar ze hebben compleet andere karakters. Italo is rustig, meegaand en weet wanneer hij zijn mond moet houden, en Rodolfo is opstandig, intens en komt geregeld in de problemen omdat hij zijn mond niet kan houden. Rodolfo is fel tegen de fascisten, en in het bijzonder tegen Giorgio Fontana en zijn loopjongen Aristide Broglia. Toch krijgt hij Viola, de mooie dochter van de fascisten-capo, niet uit zijn hoofd. Terwijl zij juist voorbestemd lijkt te zijn om te trouwen met zijn aartsvijand Aristide. Wanneer de regering alle jonge mannen oproept voor de dienstplicht, is het de kalme Italo die onderduikt en meldt de opstandige Rodolfo zich wel bij het leger, want hij gaat nooit een uitdaging uit de weg. Samen met Aristide wordt hij naar het front in Rusland gestuurd, waar hij nooit meer van terugkeert. Het is aan Italo om verder te leven in het Italië van na de oorlog, voor zichzelf en voor zijn tweelingbroer. 

In 1987 begint Camilla aan haar eerste dag op de basisschool. Vanwege haar rode haren en haar felheid wordt ze ook wel ‘la strega’ genoemd, de heks. Meteen de eerste dag botst ze met de rustige, superslimme Enea (Aeneas), een jongetje dat alle letters al kent en vernoemd is naar een hoofdfiguur uit de klassieke literatuur. Enea is elke middag na school bij zijn oma, omdat zijn ouders werken. Hij is dol op haar en snapt niet waarom de mensen in het dorp haar een hoer noemen en waarom hij en zijn vader zijn oma’s achternaam dragen en niet die van zijn opa. Maar als hij naar zijn opa vraagt, wordt hij steevast afgekapt. De jaren verstrijken en na veel strijd sluiten Camilla en Enea uiteindelijk vrede. Er ontstaat een hechte vriendschap. Enea zou die vriendschap graag veranderen in een romantischere relatie, maar Camilla blijft de boot afhouden. Toch steunen ze elkaar door dik en dun en is Camilla degene die Enea belt als zijn oma haar verhaal vertelt. Eindelijk komt Enea te weten waarom hij zijn oma’s achternaam heeft. Bovendien ontdekt hij welke rol schoolbuschauffeur (en dorpsdichter) Italo in zijn familiegeschiedenis heeft gespeeld.

Actuele geschiedenis

Marco Erba weet ook in dit boek weer heel goed het verleden actueel te maken voor jongeren. Hij beschrijft op eenvoudige en toch indringende manier de emoties en problemen waar tieners mee geconfronteerd worden, of dat nu in oorlogstijd is of op de middelbare school. Juist doordat zijn personages ook tijdens allesbepalende momenten in de geschiedenis worstelen met groepsdruk en hormonen, wordt de historische context behapbaar. Het is makkelijker om je voor te stellen hoe het was om op te groeien tijdens het fascisme in Italië en waarom die geschiedenis ook nu nog nawerkt. Marco Erba wil de lezers niet alleen waarschuwen voor elke vorm van onderdrukking, maar ook meegeven dat alle mensen uniek zijn en meer zijn dan de ideeën waar waar ze voor staan.

Bladzijde na bladzijde

Hoewel sommige onthullingen geen grote verrassingen zijn, en naar mijn idee ook niet bedoeld zijn als grote wendingen in het verhaal, was het ook dit keer weer lastig om me los te rukken uit het boek. Ik leefde mee met Rodolfo aan het ijskoude front, met Italo die voor twee moet leven, met Camilla en haar nare thuissituatie en met Enea, de studiebol die alles snapt behalve de liefde. Ook al ben ik allang geen tiener meer!

Quando mi riconoscerai – Marco Erba, Rizzoli, 2018.

Wat mij betreft zou ook Quando mi riconoscerai uitstekend passen in de Nederlandse boekenwereld, dus uitgevers: verwerf die rechten! En naar een goede vertaler hoeven jullie niet lang te zoeken.

Vers van de pers: 5 nieuwe boeken!

Mijn plank met bewijsexemplaren wordt steeds voller en gevarieerder. Ik mag er steeds meer boeken aan toevoegen, dus tijd voor weer een overzicht. Dit keer met boeken die er al staan en boeken waar ik vast een plekje voor gereserveerd heb. 

Een vuurspuwend meisje en zeilende muizen

Het meisje dat vuur spuwt, Giulia Binando MelisVoor Van Goor vertaalde ik Het meisje dat vuur spuwt, een prachtig, ontroerend, grappig, indringend boek over Mina, een elfjarig meisje dat in het kinderziekenhuis in Turijn belandt. Ik schreef er al een blog over en je kunt het boek nu in je favoriete (online) boekhandel vinden. Dit boek wil je echt niet missen!

De mooiste zomer, Thea Stilton

Nadat ik samen met Dorette Zwaans al een Thea Stilton boek had vertaald, mocht ik dit keer in mijn eentje aan de slag met de Thea Sisters. In De mooiste zomer zeilen de muizinnen Walviseiland rond en beleven ze de leukste avonturen.

 

Op jacht naar de moordenaar

Samen met Dorette Zwaans vertaalde ik voor Xander Uitgevers Het Caravaggio vonnis, dat in september verschijnt. In deze dikke thriller opent commissaris Valentina Medici de jacht op een moordenaar die het gemunt lijkt te hebben op dubbelgangers. Een spannend boek met een mooie rol voor de schilderijen van Caravaggio.

 

Een hoofdrol voor de natuurDe wilde stad

Eind september verschijnt De wilde stad, een prentenboek dat ik voor Uitgeverij Schoolsupport heb vertaald. Een informatief prentenboek met prachtige tekeningen over de wilde dieren die ook in de stad leven. In een reis langs verschillende grote wereldsteden kom je de verrassendste stadsdieren tegen!

Het duurt nog even, maar in januari 2023 verschijnt Zinderende zomer, van dezelfde auteurs en illustratoren als Lentekriebels. In dit prentenboek kunnen kinderen op een laagdrempelige manier kennismaken met hoe de zomers steeds heter worden en welke gevolgen dat heeft. Met achterin weer een aantal handige tips om de natuur te helpen. 

Het meisje dat vuur spuwt

Dit jaar is het alweer twaalf (!) jaar geleden dat ik me als zzp’er inschreef bij de KvK. En er kwam vorige maand wel een erg mooi cadeau binnen: het eerste exemplaar van Het meisje dat vuur spuwt. Mijn vertaling van La bambina sputa fuoco van Giulia Binando Melis, uitgegeven door Van Goor.

Een jaar geleden kreeg ik een mailtje van Leonie, een van de redacteuren bij Van Goor. Ze had mijn gegevens van een collega vertaalster gekregen en vroeg zich af of ik interesse had in het schrijven van een leesrapport. (Dank je, Henrieke!) Als ze zouden besluiten het boek uit te geven, dan zou ik het ook mogen vertalen. Ik was meteen enthousiast. Ik vind het sowieso geen straf om een leesrapport te maken en met een potentiële boekvertaling al helemaal niet.

Gewapend met pen en papier dook ik in La bambina sputa fuoco. Het debuut van Giulia Binando Melis. En na de eerste bladzij was ik al verkocht.

Mina en Lorenzo

In dit kinderboek (11+) maak je kennis met Mina. Mina is elf jaar en vroeger woonde ze in een klein dorpje in Piëmont bij haar vader, moeder, haar zevenjarige zusje Olivia, een morsige kat en een stel denkbeeldige paarden. Maar nu ze kanker blijkt te hebben, is het kinderziekenhuis in Turijn haar nieuwe thuis. Ze voelt zich te moe en te verward om vrienden te maken. Tot Lorenzo de afdeling op stormt. Hij is net zo oud als Mina en is boos en opstandig. Samen besluiten de twee om hun verbeelding te gebruiken als magisch wapen. Als draak. Als zwaard. Ze wagen het zelfs om met z’n tweeën uit het ziekenhuis te ontsnappen.

Terwijl Mina beter wordt en steeds vaker naar huis kan, gaat Lorenzo’s gezondheid razendsnel achteruit. Om afscheid van haar vriend te kunnen nemen, zal Mina iedereen voor de gek moeten houden en zich in nog een laatste avontuur moeten storten.

Omvergeblazen

In mijn leesrapport schreef ik over Het meisje dat vuur spuwt: ‘Wat een eenvoud, wat een gelaagdheid en wat een emotie. Een fenomenaal boek.’ En daar sta ik nog steeds vierkant achter. Giulia Binando Melis heeft een heel oprecht boek geschreven, met duidelijke, eenvoudige taal en mooi gebruik van fantasie. Passend bij een jong kind, maar volwassen genoeg om niet kinderachtig te zijn. Een genot om te vertalen! Vier maanden lang ademde ik dit boek en zorgde ik ervoor dat Mina ook in het Nederlands haar eigen stem hield. Zodat dit boek ook de Nederlandse lezers, jong en oud, omver zal blazen en ontroeren.

Het boek staat vol mooie zinnen, bespiegelingen en beelden. Een van mijn favoriete zinnen gaat over afscheid nemen. Mina zegt dit wanneer ze uitlegt waarom ze per se nog een keer naar Lorenzo wil:

‘Er zijn niet alleen afscheidsgroeten. Dit is een dankjewelgroet.’

Noem de vertaler

De laatste tijd is er in de boekenwereld veel aandacht geweest voor de rol van de vertaler. Zonder vertaler, geen boeken uit het buitenland. Dus waarom niet de vertaler ook op het omslag vermelden? Beetje bij beetje verschijnen er nieuwe boeken waarbij de vertaler ook op het omslag vermeld wordt, maar het is nog geen vanzelfsprekendheid. Ik was dan ook blij verrast en enorm vereerd toen bleek dat mijn naam ook een prominente plek op het omslag van Het meisje dat vuur spuwt had gekregen! Bedankt Van Goor en Leonie!

Het meisje dat vuur spuwt is te koop bij je lokale (online) boekhandel. Ik heb hem al gespot bij De Utrechtse Kinderboekwinkel!

Vers van de pers: 3 nieuwe boeken!

Het is het afgelopen jaar een beetje stil geweest op mijn website, maar dat kwam niet door gebrek aan nieuws. Integendeel, ik ben zo hard aan het werk geweest dat ik juist veel nieuws heb!

Prentenboeken, Stiltons en mummies

Katy's kaartenVoor uitgeverij Schoolsupport heb ik een paar mooie prentenboeken vertaald, waarvan er eentje in april verschenen is. In Katy’s kaarten ontdek je samen met Katy de wereld. Van het universum tot haar slaapkamer, Katy heeft overal een handige kaart bij getekend. Het is een erg vrolijk boek met mooie, speelse tekeningen. Een feestje om te vertalen en om te lezen!

Het mysterie van de magische stenen

Samen met Dorette Zwaans vertaalde ik Het mysterie van de magische stenen, een nieuw boek in de omvangrijke Stilton-collectie. Dorette heeft al heel veel Stilton-boeken vertaald en dit was mijn eerste. Het is een leuk en spannend boeken over het nieuwste avontuur van de Thea Sisters. Ze doen mee aan een groot theaterstuk over Koning Arthur en lossen tegelijkertijd een geheimzinnige verdwijning op.

De verbandbende, de helden met duizend gezichtenMet Dorette mocht ik ook in de wereld van de Verbandbende duiken. In De helden met duizend gezichten wordt de Verbandbende een boek vol fantasyverhalen ingezogen. Ze komen allemaal bekende fantasyfiguren tegen terwijl ze hun weg uit het boek proberen te vinden. Voor een fantasyliefhebben zoals ik een feest van herkenning en absoluut geen straf om te vertalen!

Verschijnt binnenkort…

En hier stopt het niet. Terwijl ik dit schrijf, liggen er nog een aantal boekvertalingen bij de drukker, die ik alleen of samen met Dorette heb gemaakt. Bovendien zijn Dorette en ik ook hard aan het werk om ons meest recente uitgeefproject drukklaar te maken, een indringend boek over hoe het is om te vluchten en alles achter je te laten. Hou dit blog en de website van La zeta dus goed in de gaten!

Vers van de pers: Het geheim van Michelangelo

Samen met Dorette Zwaans heb ik deze spannende, historische jeugdthriller vertaald én we geven het boek ook samen uit bij La zeta. Anderhalf jaar geleden gingen we samen het avontuur aan met Een brief met vlechtjes van Christian Antonini. En dat smaakte naar meer.

De schrijver

Carlo A. Martigli heeft al veel (historische) boeken op zijn naam staan en is inmiddels in 23 talen vertaald. Het geheim van Michelangelo (L’apprendista di Michelangelo) is zijn derde kinderboek. Al zijn kinderboeken zijn historisch getint en dit boek speelt zich af in 1534, zo’n vijfhonderd jaar geleden dus. Maar de thema’s en het verhaal spreken nog altijd tot de verbeelding.

Geheime genootschappen en een vermoorde paus

Jacob van Pistoia loopt van huis weg, omdat hij niet zoals zijn vader wolhandelaar wil worden. Zijn hart ligt bij de kunst en hij gaat naar Rome om zijn geluk te beproeven. En geluk heeft hij! Hij komt in de leer bij meesterschilder Michelangelo Buonarroti die dan net bezig is met de achterwand van de Sixtijnse Kapel. Michelangelo neemt Jacob onder zijn hoede en vertrouwt hem ook bijzondere taken toe, die te maken lijken te hebben met een geheim genootschap. Jacob is trots, maar wanneer de paus ineens onder mysterieuze omstandigheden sterft, slaat de twijfel toe. Heeft zijn leermeester daar iets mee te maken? En waarom heeft de ceremoniemeester van de paus ineens zo veel interesse in Michelangelo’s doen en laten?

Historische fictie

Natuurlijk is dit geweldige verhaal niet 100% waargebeurd, maar er zitten genoeg personages in die echt hebben bestaan en sommige gebeurtenissen hebben echt zo plaatsgevonden. Achterin het boek legt de auteur daarom  in zijn nawoord uit wat hij zelf verzonnen heeft, wat mogelijk is gebeurd en wat historisch correct is. Verder staan er prachtige illustraties op de schutbladen, waardoor het verhaal echt gaat leven. Kortom, een geweldig boek om te vertalen en om te lezen!

Je koopt het boek bij je lokale boekhandel of rechtstreeks bij La zeta.

 

Vers van de pers: Lentekriebels

Net voor de lockdown in december vorig jaar, kreeg ik een leuk mailtje van mijn duo-vertaalster Dorette Zwaans. De uitgever waar ze werkt was op zoek naar iemand die goed en snel een prentenboek kon vertalen van het Engels naar het Nederlands. Ze stuurde het digitale bestand door en ik was meteen verkocht. Wat een mooi getekend en leuk geschreven prentenboek! We spraken een deadline en een prijs af, waarna ik aan de slag ging.

De natuur ontwaakt

Lentekriebels. De natuur ontwaakt is het tweede boek van Alex Morss en Sean Taylor. Eerder verscheen bij Ars Scribendi al Winterslaap.
Zoals de titel al aangeeft gaat dit prentenboek over de lente. Twee zusjes gaan op de eerste lentedag met hun vader de tuin in en zien met eigen ogen hoe de natuur ontwaakt na een lange winterslaap.

Fladderende vlinders en ontluikende bloemen

De vlinders fladderen vrolijk door de tuin, in de vijver zwemmen kikkervisjes en de vogels vliegen af en aan met takjes om hun nesten te bouwen. En onder de grond zijn de insecten druk bezig met eitjes leggen en de aarde bemesten.

In de eerste warme zonnestralen steken lentebloemen voorzichtig hun kopjes uit de grond en barsten de bloesemknoppen open.

Alles wordt op een speelse, toegankelijke manier beschreven en is geïllustreerd met prachtige tekeningen.

Leerzaam

Achterin het boek zitten ook nog een aantal pagina’s waarop meer verteld wordt over het ontwaken van de natuur. Er wordt geschreven over de belangrijke taak van insecten, over de veranderingen die sommige dieren ondergaan en over de verschillende soorten bloesembomen.

Lentekriebels was een feestje om te vertalen en is een leuk en leerzaam boek voor kinderen maar ook voor volwassenen!
Haal het boek snel bij je lokale boekhandel!

Schitterende recensie

En dit mooie prentenboek kreeg een lovende recensie van NBD Biblion, met complimenten voor de vertaling! Binnenkort kun je dit boek dus ook lenen bij de bibliotheek.

Duovertalen

Inmiddels heb ik dertien boekvertalingen op mijn naam staan. Van die dertien heb ik er vier alleen vertaald. Negen heb ik dus samen met een andere vertaler gedaan. En de laatste zes met mijn inmiddels vaste duovertaalster, Dorette Zwaans. Een samenwerking die ons zeer goed bevalt!

Een fantasyboek

We hebben elkaar leren kennen bij het Netwerk Vertalers Italiaans, waar we allebei lid van zijn. Een aantal jaar terug schreef ik al eens een blog over dit gezellige netwerk. In 2018 werden we allebei benaderd door een Italiaanse schrijfster die graag haar fantasyboek in het Nederlands wilde uitbrengen, via self-publishing dus. Dorette en ik besloten vervolgens om de vertaling samen te maken en dat was een schot in de roos!

Literaire romans en non-fictie

Na het fantasyboek, Dralon, werkte we samen aan De verloren brief van Cristina Caboni. Daarna volgden twee prachtige romans van Rosa Ventrella, Een fatsoenlijke familie en Giftige tongen. En vorig jaar mochten we onze tanden zetten in Ik, jij, wij van Vittorio Lingiardi, een filosofisch en psychologisch non-fictie boek.

Kinderboeken

En ondertussen werkten we hard aan Een brief met vlechtjes van Christian Antonini, dat we samen uitgaven bij La zeta, de uitgeverij die Dorette een aantal jaar geleden gestart is. Momenteel ronden we onze tweede uitgeefproject af, Het geheim van Michelangelo van Carlo A. Martigli. Als alles meezit, verschijnt het boek halverwege dit jaar.

Samenwerken

Dorette en ik zitten grotendeels op één lijn in onze vertaalstijl en vertaalkeuzes, waardoor we in de nakijkfase niet eindeloos bezig zijn om van onze hoofdstukken een geheel te maken. Zo hebben we extra tijd om ons vast te bijten in de problemen die we alleen niet konden oplossen. Door bijvoorbeeld een handeling van een personage helemaal door te spreken en vaak zelf ook te uit te voeren, komen we samen tot de mooiste Nederlandse verwoording. En bij elke boekvertaling gebeurt het ons wel een paar keer dat we onopgemerkt in de ‘google-valkuil’ trappen. Dan dwalen we af van onze oorspronkelijke zoektocht en doen we de vreemdste kennis op. Altijd weer handig tijdens spelletjes!

Een groot voordeel van een duovertaling voor uitgevers is dat we een deel van de redactiefase op ons nemen. Dorette leest mijn teksten na en haalt dus al de meeste tikfouten, rare zinnen of vreemde wendingen eruit en ik doe dat bij haar teksten. Twee zien er immers meer dan één. En dat scheelt weer in de redactie- en persklaarmaakfase van een boek.

Wil je meer weten over hoe wij werken of over wat Dorette en ik voor jou kunnen betekenen? Neem dan contact met ons op!

*update augustus 2022: Inmiddels heb ik 21 boekvertalingen op mijn naam staan, waarvan 9 met Dorette. En binnenkort verschijnen er weer 2 boekvertalingen van onze hand!

Rianne leest: ‘Città d’argento’ van Marco Erba

‘L’odio è il veleno peggiore. Ma tu, se vuoi, hai l’antidoto.’
[‘Haat is het ergste gif. Maar jij hebt, als je wilt, het tegengif.’]

Een paar weken terug kreeg ik het ineens op mijn heupen: ondanks die stapel nog te lezen boeken in de boekenkast, moest en zou ik nieuwe Italiaanse boeken hebben. Dus ik dook in de bestsellerlijsten op ibs.it en kwam een paar boeken tegen waar ik wel erg enthousiast van werd. Een daarvan heb ik meteen gekocht als e-boek: Città d’argento van Marco Erba (2020).

 

Srebrenica, de zilverstad

In 1995 wordt in Srebrenica een van de zwartste pagina’s geschreven van de Europese geschiedenis van de afgelopen zeventig jaar. Edin was erbij en overleefde het. Maar zijn veertienjarige dochter weet alleen wat de geschiedenisboeken erover vertellen. Zij is geboren in Milaan en is nog nooit in Bosnië geweest, het land van haar vader en waar haar oma nog steeds woont. Ze weet niets over zijn jeugd, over de dagen die hij, Moslim, doorbracht met de Servische Goran, zijn allerbeste vriend. En over hoe de burgeroorlog een onoverkomelijke wig tussen hen dreef. Totdat ze samen met haar team uitgenodigd wordt voor een zwemtoernooi in Sarajevo en zowel Edin als zij niet meer aan de geschiedenis kunnen ontsnappen.

Schrijvende docent

Marco Erba (1981) geeft letterkunde op een middelbare school in Milaan. Voor zijn eerste roman Fra me e te [Tussen jou en mij] kreeg hij de Premio Galdus en de Premio Città di Cuneo. Dit boek is alweer zijn vijfde boek. Zelf noemt Marco dit het belangrijkste boek uit zijn carrière. Hij zegt: ‘[…] Allereerst is het een zeer ambitieus project om over de grootste genocide in Europa sinds de Tweede Wereldoorlog te willen vertellen, omdat er desondanks weinig mensen veel over weten. Deze roman is daarbij gericht op jongeren, maar wordt ook gelezen door volwassenen. Ten tweede gaat de roman over zeer actuele onderwerpen, ondanks dat de helft ervan zich vijfentwintig jaar geleden afspeelt. Veel kwesties en gebeurtenissen uit het Bosnië van die tijd, spelen ook nu nog in Italië en in Europa. Zoals het samenleven met mensen die anders zijn dan wij, het feit dat we mensen die anders zijn niet hoeven te haten en dat haat en geweld nooit de juiste manier zijn. Het thema dat verschillende religies vredig samen kunnen leven, totdat ze ingezet worden als instrument voor geweld.’ [Klik hier voor het hele interview, in het Italiaans].

Meer dan een young adult

Het thema van dit boek trok me enorm aan. De genocide in Srebrenica, het drama dat zich voltrok in Joegoslavië, liggen nog altijd erg gevoelig in Nederland. En ze zijn weer erg actueel nu er vijfentwintig jaar na dato steeds meer geheime documenten vrijgegeven mogen worden. Ik was tien toen de journaals vertelden over deze verschrikkelijke gebeurtenissen en het heeft veel indruk op me gemaakt. Ook in de jaren daarna, toen er steeds meer over bekend werd, volgde ik met speciale aandacht het nieuws. Mijn verwachtingen van dit boek waren dan ook hooggespannen en ik was benieuwd naar hoe de auteur de val van Srebrenica verwerkt had in iets wat op het eerste gezicht een klassiek Romeo en Juliet verhaal lijkt. Een meisje en jongen ontmoeten elkaar, maar hun families verbieden hun liefde, een verhaal dat al vele malen in vele vormen is verteld, met wisselend succes. In dit geval gaat het om de Bosnische Greta en de Servische Marko. Maar dit boek is zoveel meer dan een liefdesverhaal, het is een verhaal over trauma’s, over vriendschap, over haat en over loslaten.

Meer dan één perspectief

Marco Erba vertelt het verhaal vanuit verschillende perspectieven. Met Greta neemt hij de lezer mee in de belevingswereld van een doodgewone veertienjarige tiener, die zich druk maakt om wat haar vrienden, crushes en concurrentes op sociale media plaatsen en die haar weg probeert te vinden in haar familiegeschiedenis. Met haar vader, Edin, en haar oma, Ema, neemt Erba je mee naar het Srebrenica ten tijde van de burgeroorlog. Hij vertelt over hoe de oorlog vriendschappen verscheurde en schuwt ook de akelige dingen niet die er gebeurden in de oorlog. Edin en Ema laten twee kanten zien van traumaverwerking. Waar Edin zijn pijn en haat niet los lijkt te kunnen laten, heeft Ema bewust ervoor gekozen om niet te haten, want zo zegt ze: ‘Haat is het ergste gif.’ Een wijsheid die dit boek overstijgt.

Urgent

Città d’argento van Marco Erba is een intrigerend, goed geschreven boek dat onder je huid kruipt en je tot denken aanzet. Voor jongeren en volwassenen. Voor liefhebbers van liefdesverhalen, coming of age-verhalen, oorlogsverhalen en familieverhalen. In Italië, maar ook zeker in Nederland en Vlaanderen. Dus uitgevers, grijp je kans en haal die vertaalrechten binnen!

Città d’argento – Marco Erba, Rizzoli, 2020.

Opdracht fragmentvertaling Nederlands Letterenfonds

In april trok ik de stoute schoenen aan en deed ik een aanvraag voor de opdracht fragmentvertaling bij het Nederlands Letterenfonds. Dit is een speciale subsidieregeling om door coronacrisis getroffen schrijvers en vertalers te helpen. En ik heb de subsidie gekregen! In opdracht van het Nederlands Letterenfonds maak ik nu een leesrapport en een fragmentvertaling uit dit geweldige boek. Om het daarna bij uitgevers onder de aandacht te brengen via sociale media, e-mail en mijn website. En wie weet, misschien ligt de Nederlandse vertaling over een tijdje wel in de winkels!